Czary Gary

Gotowanie

Tag: grzyby (strona 1 z 4)

Żur wigilijny (tradycyjny z Żywiecczyzny)

U nas (Beskid Żywiecki) w domu rodzinnym tradycyjnie na wigilijnym stole oprócz barszczu z uszkami był wigilijny żur z grzybami (nie mylić z żurkiem).
Była to gęsta, mocno esencjonalna zupa na wywarze jarzyn i grzybów zakwaszana zakwasem żurkowym na bazie płatków owsianych (w latach wcześniejszych na grubo zimielonej mące owsianej) i zabielana na koniec śmietaną.
W smaku dosyć charakterna, ostra, mocno kwaśna.

Zaraz po przełamaniu się opłatkiem to właśnie od żuru zaczynała się wieczerza.
Na stole była wielka misa żuru z grzybami i ziemniakami, i jedliśmy wszyscy z tej jednej misy.
Każdy musiał zjeść chociaż łyżkę tej zupy, bo wg. tradycji kto nie zje ten w nadchodzącym roku będzie głodny. :)
Po niej dopiero były spożywane kolejne dania.

 

 

 

 

Składniki:
30 dkg. suszonych leśnych grzybów,
1/2 l. zakwasu żurkowego
2 marchewki,
1 pietruszka korzeń,
1 cebula,
kawałek selera,
2 ząbki czosnku,
100 ml. śmietany
2 liście laurowe,
3 – 4 ziarenka ang. ziela,
sól i pieprz do smaku,
 ziemniaki

Grzyby opłukać zimną wodą.
Przełożyć do garnka, zalać taką ilością wody aby były całkowicie pokryte i odstawić na kilka godzin, najlepiej na noc

Garnek z grzybami i z wodą,  w której się moczyły postawić na mały ogień, dolać ok. 1,5 – 2 l.wody, posolić, dodać liść laurowy i ang.ziele. Gotować delikatnie pod przykryciem do miękkości grzybów.
W połowie gotowania dodać obrane lecz w całości warzywa.

Gdy grzyby i warzywa będą miękkie wyjąć je z wywaru.
Wlać zakwas, najlepiej dozować go porcjami sprawdzając stopień kwasowości aby był dla nas odpowiedni.
Ząbki czosnku obrać, przekroić wzdłuż na pól i dodać do żurku.
Grzyby pokroić i włożyć z powrotem do garnka z zupą.
Całość gotować przez parę minut. Doprawić do smaku solą i pieprzem.
Na koniec zabielić śmietaną.  Opcjonalnie (u nas  ta zupa musiała być gęsta) śmietanę zmieszać z łyżeczką mąki i dopiero wlać do zupy.

Ziemniaki obrać, ugotować w osolonej wodzie, odcedzić.
Żur przelać do miski.  Dodać do niego ugotowane ziemniaki i od razu podawać.

 

Pierogi wigilijne z kapustą korzenną i grzybami

Pierogi z kapustą i grzybami na wigilijnym stole to polska tradycja, nie może ich zabraknąć.
Aby podkreślić świąteczny smak tego dania warto doprawić kapustę do farszu aromatycznymi przyprawami.
Smak i zapach takich pierogów – wyjątkowy!

CIASTO NA PIEROGI
ok. 50 dkg. mąki
2 łyżki oleju
1 szklanka gorącej wody – zagotowanej i odstawionej na 10 min.
1/2 łyżeczki soli

SKŁADNIKI NA FARSZ
35 dkg, kiszonej kapusty
5 dkg. suszonych grzybów,
2 małe cebule,
4 suszone śliwki
1 zabek czosnku,
2 liście laurowe,
5 ziaren ang. ziela
3 goździki,
1/2 łyżeczki mielonej kolendry,
1/2 łyżeczki kopru włoskiego,
1/2 łyżeczki tymianku,
oliwa,
szczypta świeżo zmielonego pieprzu,
sól

Najpierw zajmiemy się farszem żeby był gotowy kiedy zrobimy ciasto.
Grzyby namoczyć przez noc.
W rondlu rozgrzać olej i podsmażyć na nim posiekane drobno cebule.
Na koniec dorzucić posiekany czosnek i razem krótko przesmażyć.
Dodać grzyby, podlać trochę wodą w której się moczyły.
Wsypać wszystkie przyprawy i dusić na małym ogniu wszystko razem ok. 5 min.

Kapustę posiekać na krótko, śliwki pociąć w cienkie paseczki. Przełożyć do cebuli z grzybami i całość smażyć na małym ogniu często mieszając do miękkości kapusty. Gdyby kapusta była zbyt sucha podlewać ostrożnie (farsz nie może być luźny) wodą z moczenia grzybów.
Przed faszerowaniem pierogów wyjąć liście laurowe, goździki i ang. ziela.

Na stolnicę przesiać mąkę, zmieszać z solą, zrobić dołek, dodać olej i stopniowo wlewając gorącą wodę zagniatać ciasto – najpierw łyżką a następnie rękami. Uważać aby się nie poparzyć.
Wodę dozować ostrożnie bo zazwyczaj wystarczy szklanka wody ale bywa też tak, że potrzeba jeszcze trochę więcej, – to zależy od rodzaju mąki jak wchłania wodę.
Z połączonych składników wyrobić gładkie, miękkie i elastyczne ciasto.
Ciasto najlepiej podzielić na 2 – 3 porcje. Każdą rozwałkować na cienki placek i szklanką wycinać kółka.
W czasie wałkowania odłożone porcje ciasta przykryć na ten czas ściereczką, aby nie obsychały.

Na każde kółko nałożyć łyżeczkę farszu, brzegi ciasta lekko zwilżyć wodą i dokładnie skleić dociskając palcami. Zlepiona brzegi pierogów można ozdobić odciskając końcówką widelca, robiąc falbankę, warkoczyk czy jak kto potrafi  :)

Pierogi wrzucać do posolonego wrzątku. Gdy wypłyną, gotować je jeszcze przez ok. 2 – 3 min. Wyjmować łyżką cedzakową.
Wystarczy podać ze zrumienioną na maśle cebulką,
Pycha!

 

Marynowane maślaki… czyli maślaki w occie.

Grzybki marynowane to chyba jeden z najpopularniejszych i najprostszych sposobów na przetwory z grzybów na zimę.
Można do marynowania użyć jednego rodzaju grzybów: borowików, kurek, podgrzybków,  maślaków czy opieniek lub mieszanych,…. no fakt, opieniek nie mieszam z innymi grzybami.
Najczęściej marynuję mieszane ale miałam trochę maślaków, więc zamarynowałam je do paru słoików.
Wiem, że niektórzy obierają kapelusze maślaków ze skórki.
U mnie w domu nigdy się nie obierało.  Skórka na kapeluszach  nie jest szkodliwa a stwierdzenie, że jest ciężkostrawna do końca nie jest trafne, bo ogólnie grzyby są  ciężkostrawne, więc sama skórka nie zaszkodzi bardziej, niż cały grzyb.
Wedlug mnie jeśli ktoś ma wrażliwy żołądek to w ogóle nie powinien jeść grzybów.

Przepisów na to, jak zamarynować grzyby jest wiele.
Tego przepisu używam od lat i grzybki zawsze wszystkim smakują.
To taki mój uniwersalny przepis, bo zalewa sprawdza się do każdego rodzaju grzybów leśnych.
Jeżeli tylko mam taką możliwość to marynowane grzybki  zawsze mam na zimę.  Są świetne i na przekąskę, i jako dodatek do innych dań.

DO ZAGOTOWANIA
1 kg oczyszczonych maślaków
1,5 litra zimnej wody
1 łyżka soli
1 łyżka octu lub sok z 1 cytryny (aby zachowały ładny kolor)

ZALEWA
3 szklanki wody
1 szklanka octu 10%
1/4 szklanki cukru,
2 łyżki soli,
2 – 3 mniejsze cebule pokrojona na ćwiartki,
1 łyżeczka gorczycy ,
10 ziaren ziela angielskiego
10 ziaren pieprzu,
3- 4 liście laurowe

Maślaki oczyścić z liści i igliwia, przyciąć zbyt długie nóżki, większe grzyby przekroić na pół i dokładnie opłukać. Ja płuczę na cedzaku aby grzyby nie stały w wodzie bo wtedy nasiąkają i nie są jędrne. Nie obieram tez skórki z kapeluszy, bo u mnie się nigdy nie obierało.Jeśli maślaki mają dużo śluzu wystarczy je opłukać zimną wodą.

Zagotować wodę z dodatkiem soli i  soku z cytryny lub łyżką octu, aby nie ściemniały.
Do tak przygotowanej gotującej się wody przełożyć grzyby i gotować na wolnym ogniu 10 min.
Ugotowane grzyby przelać na cedzak.

Do wyparzonych słoików wkładać grzyby, ale nie do pełna  (ok. 2 – 2,5 cm. od gwintu).

Z podanych składników – wody, octu i przypraw.ugotować zalewę. Wrzucić też pokrojoną cebulę.
Gorącą zalewą zalać grzyby w słoikach, tak aby w każdym znalazły się  2 – 3 kawałki cebuli. przyprawy: listek laurowy, parę ziaren pieprzu, angielskiego ziela i gorczyca.
Dokładnie zakręcić. Pasteryzować ok. 10 – 15 min.

Co niektórzy nie pasteryzują, uważają, że wystarczy odwrócić słoiki do góry dnem i tak pozostawić aż do wystudzenia.
Ja tradycyjnie i dla pewności pasteryzuję, a że ostatnio spodobało mi się wygodne pasteryzowanie w piekarniku to nie mam z tym problemu.

Jak pasteryzować w piekarniku?
Wstawić słoiki do zimnego piekarnika i nastawić temperaturę  120 st.i góra – dół.
Słoiki nie mogą stykać się ani ze sobą, ani ze ścianami pieca.

Od momentu nagrzania piekarnika (czyli gdy zgaśnie lampka) pasteryzować przez ok.  15 min.
Po tym czasie wyłączyć piekarnik i pozostawić w nim słoiki aż ostygną.

 

 

Pizza z kiszoną kapustą, grzybami i kiełbasą

W sezonie jesienno – zimowym w kuchni obok grzybów, dyni i owoców z naszych sadów pojawiają się kiszonki,… zwłaszcza w tym czasie wiodą prym w domowych potrawach.
Wzmacniają naszą odporność, podkręcają smak i są świetnym składnikiem wielu dań.
Proponuję zatem PIZZĘ Z KISZONĄ KAPUSTĄ, GRZYBAMI I KIEŁBASĄ.
Sytą, smaczną i aromatyczną..
To doskonała jesienna fuzja polskich smaków :)

Z podanej ilości wychodzą 3 – 4  pizze wielkości tortownicy lub 2 większe.
Jeśli mamy ochotę tylko na jedną pizzę, to pozostałe ciasto można zamrozić.
Ciasto do pizzy mrozi się idealnie i co najważniejsze – można je trzymać w zamrażalce ok. 3 miesięcy.
Zaraz po wyrobieniu uformować ciasto w kulkę już taką na jedną pizzę i włożyć do zamrażalnika w zamkniętym pojemniku.
A później wystarczy tylko wyjąć z zamrażarki, ale nadal pozostawić w pojemniku na ok.10.godzin w temperaturze pokojowej. Po tym czasie ciasto jest rozmrożone i wyrośnięte.
Można je rozwałkować, albo rozciągnąć dłońmi i przygotować już wg. przyjętej receptury: sos pomidorowy,ułożyć dodatki i zapiec,… i mamy gotową pizzę domowej roboty.

SKŁADNIKI NA CIASTO
3,5 szklanki mąki,
2 łyżeczki soli,
łyżeczka cukru,
2 łyżki oliwy lub oleju,
1 i 1/3 szklanki ciepłej wody,
7 g suchych drożdży

SKŁADNIKI FARSZU
40 dkg. kiszonej kapusty,
5 dkg. suszonych grzybów,
10 dkg . cienkiej kiełbasy – u mnie chłopska,
1 cebula,
2 łyżka masła
1 ząbek czosnku,
szczypta oregano,
koncentrat pomidorowy
sól i pieprz do smaku.

Grzyby wcześniej namoczyć na kilka godzin (najlepiej na noc) w zimnej wodzie.

Drożdże połączyć z cukrem i wodą.
Odstawić na ok. 10 minut do spienienia. Połączyć z pozostałymi składnikami i zagniatać ciasto przez ok 10 – 15 minut, aż będzie gładkie i elastyczne. Przykryć ściereczką i odstawić do wyrośnięcia na 60 min.

W oczekiwaniu na ciasto przygotować farsz.
Grzyby ugotować w tej samej wodzie, w której się moczyły.
Gdy są już miękkie odcedzić na sicie.  można pociąć na mniejsze kawałki.
Na patelni rozgrzać łyżkę masła i poddusić na nim grzyby.

Cebulę obrać, przekroić na pół i pociąć w cienkie piórka
W naczyniu rozgrzać pozostałe masło, zeszklić na nim cebulę – powinna pozostać jasna, nie rumiana.
Kapustę lekko odcisnąć z nadmiaru wody i pociąć na krótsze kawałki.
Przełożyć do cebuli i dusić wszystko razem 10 min.
W razie potrzeby można lekko podlać wodą, aby kapusta się nie przypaliła.
Następnie połączyć z grzybami.
Wymieszać. Doprawić do smaku solą i pieprzem.Przestudzić.

Wyrośnięte ciasto wyjąć na obsypaną mąką stolnicę, zanieść jeszcze przez parę minut i podzielić na 2 – 4  części

Każdą kulkę ciasta rozciągnąć palcami lub rozwałkować do wielkości o 2 cm większej niż dno formy w której będzie pieczona, aby można nieco podnieść brzegi ciasta.
Tortownicę lub formę do tarty nie natłuszczać ale wstawić do piekarnika i podgrzać.
Do ciepłej formy włożyć ciasto podnosząc brzegi.
Wierzch posmarować najpierw koncentratem pomidorowym.
Następnie rozłożyć kapustę z grzybami, na niej plasterki kiełbasy i na koniec całość posypać startym żółtym serem.
Włożyć do nagrzanego do 220 st. C. piekarnika i piec przez 15 – 20 min.
Ostatnie 5 min. przełączyć piekarnik na grzanie od dołu aby zarumienił się spód pizzy.

 

Pierogi z karpiem, kaszą i grzybami

To już tradycja, że jednym ze świątecznych przysmaków, który gości na wielu stołach są pierogi.
Najczęściej lepimy te z grzybami i kapustą, ale coraz częściej pojawiają się też z nietypowymi farszami.
Nie może ich zabraknąć w świątecznym menu, ale możemy to menu nieco sobie urozmaicić np. pierogami z karpiem, grzybami i kaszą jęczmienną. Podane z sosem grzybowym będą smakować wyśmienicie.

CIASTO
1/2 kg mąki pszennej,
1/2 łyżeczki soli
1/2 szklanki wody
1/2 szklamki mleka,
1 łyżka miękkiego masła

FARSZ
50 dkg. fileta z karpia
10 dka. kaszy jęczmiennej wiejskiej,
5 dkg. suszonych grzybów,
2 cebule,
2 ząbki czosnku
1 łyżka masła
sól i pieprz

SOS GRZYBOWY
5 dkg. grzybów suszonych,
1 cebula,
2 łyżki mąki,
3 łyżki masła,
1,5 szklanki wywaru z grzybów,
1/2 szklanki śmietany 18%
sól i pieprz do smaku.

FARSZ. Kaszę jęczmienną ugotować wg. przepisu na opakowaniu. Przestudzić.
Suszone grzyby ugotować w niewielkiej ilości wody, aż do napęcznienia.
Potem odcedzić, ostudzić i drobno posiekać.
Karpia pokroić najpierw na mniejsze kawałki a potem bardzo drobno posiekać lub przepuścić przez maszynkę do mielenia mięsa używając sita o grubych oczkach.

Na patelni rozgrzać masło.
Wsypać pokrojoną w drobną kostkę cebulę, posiekany czosnek i grzyby.
Przesmażyć razem kilka minut aż lekko się przyrumienią a woda z grzybów odparuje
Przełożyć do miski i odstawić aby przestygło.

Połączyć przesmażone grzyby z kaszą i posiekanym mięsem karpia. Wymieszać
Doprawić do smaku solą i pieprzem.

SOS. Grzyby wcześniej namoczyć na kilka godzin w zimnej wodzie, a następnie w tej samej wodzie je ugotować. Gdy są już miękkie odcedzić i drobno posiekać. Pozostawić o. 2 szklanki wywaru z grzybów. Wywar ostudzić.
Cebulę obrać i posiekać. Rozgrzać masło i zeszklić cebulę. Dodać mąkę i zasmażyć.
Podlać zimnym wywarem z grzybów i dokładnie rozprowadzić.
Dodać grzyby i całość podgotować. Na koniec zabielić śmietaną i doprawić do smaku solą i pieprzem.

CIASTO. Mąkę przesiać do dużej miski, dodać sól, na środku zrobić w mące zagłębienie, do którego włożyć miękkie masło.
Połączyć wodę z mlekiem i mocno podgrzać, ale nie gotować
Następnie wlewać stopniowo cienkim strumieniem do mąki i na początku mieszać drewnianą łyżką aby nie poparzyć dłoni, a później jak  trochę przestygnie, to ręką zagnieść wstępnie ciasto.

Ciasto wyjąć na oprószoną mąką stolnicę. Dokładnie wyrobić, aby nie lepiło się do rąk.  Co jakiś czas stolnicę podsypać mąką, ale delikatnie żeby nie było zbyt twarde. Powinno być jednolite i elastyczne.
Podzielić na mniejsze porcje, część ciasta rozwałkować, a pozostałe odłożyć i przykryć na ten czas ściereczką, aby nie obsychało. Z rozwałkowanego ciasta wycinać szklanką krążki, napełniać farszem i lepić pierożki.
Pierogi wrzucać do posolonego wrzątku.  Gdy wypłyną, gotować je jeszcze przez ok. 1- 2 min.
Wyjmować łyżką cedzakową.
Na talerze najpierw nalać sos, a następnie nałożyć gorące pierogi.
Smacznego!


 

Risotto z grzybami i boczkiem

Risotto może mieć wiele smaków.
Naturalny smak ryżu bowiem sprawia, że można go łączyć prawie ze wszystkim, …  a że mamy akurat sezon grzybowy, to dzisiaj risotto będzie właśnie z grzybami leśnymi.

Często risotto kojarzy się nam jako wykwintne danie, z wyszukanymi składnikami, doprawione białym winem,… oczywiście że można i tak, ale można i bardziej prosto, ot tak po domowemu.
Ryż duszony w bulionie, grzyby, wędzony boczek, warzywa i mamy bardzo smaczne danie obiadowe dla całej rodziny..
Jest tanie, proste do przygotowania i łatwe do podzielenia na porcje.

 

  • 30 – 40 dkg.  ryżu risotto – u mnie Uncle Ben’s
  • 50  dkg.  świeżych grzybów, np. podgrzybków,kurek,…
  • 2  pory,
  • 1  marchewka,
  • 15  dkg. wędzonego boczku,
  • 2  ząbki czosnku,
  • 1  litr  bulionu najlepiej grzybowego (ew. drobiowego)
  • 2  łyżki masła,
  • 1  łyżka oleju,
  • sól i pieprz do smaku
  • natka pietruszki

Marchewkę i pory (tylko białe części) umyć, obrać i pokroić w drobną kostkę.
Czosnek obrać i rozgnieść.
Grzyby oczyścić, opłukać i pokroić na kawałki (wielkość wg. uznania).

W większym rondlu ( aby zmieściło się całe danie) rozgrzać masło, wsypać warzywa, dodać czosnek i przesmażyć razem przez ok. 5 min. mieszając.
Następnie wsypać ryż, wlać bulion i dusić pod przykryciem na małym ogniu ok. 20 min.
Już na początku po 5 minutach duszenia dodać do ryżu przygotowane grzyby i dalej delikatnie razem gotować od czasu do czasu mieszając aby ryż nie przywarł do dna naczynia.
Pilnować też aby ryż się nie rozgotował

Boczek pokroić w kostkę.
Na patelni rozgrzać olej, wsypać boczek i przesmażyć.
Gdy lekko się zarumieni przełożyć go do ugotowanego ryżu z grzybami. Wymieszać.
Doprawić do smaku solą i pieprzem,… i gotowe. Można podawać.
Kto lubi może dodać posiekaną natkę pietruszki.
Smacznego!

Starsze posty

© 2024 Czary Gary

Theme by Anders NorenUp ↑